Skandynawski model wychowania – czy da się go przenieść do polskiego przedszkola?

May 25, 2025
Magdalena Piątek
Troje dzieci bawi się w piaskownicy na placu zabaw, wokół zabawki i wiaderka.

W ostatnich latach bardzo dużo mówi się o tym, w jakich krajach jest najlepiej funkcjonujący system nauczania. Okazuje się, że państwa skandynawskie wiodą w tej dziedzinie prym. Na czym polega fenomen tego systemu nauczania, począwszy już od poziomu edukacji przedszkolnej? Czy jest możliwe, aby w polskie przedszkola funkcjonowały podobnie?

Skandynawski model wychowania w przedszkolach bazuje na zabawie, eksperymentowaniu i swobodzie. Jest możliwy do wdrożenia w polskich przedszkolach, choć wymaga dostosowania do polskiej rzeczywistości i struktury systemu edukacji.

Na czym polega fenomen modelu skandynawskiego nauczania?

•       Eksperymentowanie i samodzielne rozwiązywanie problemów

Skandynawski model edukacji stawia na praktyczne podejście do nauki, w którym dzieci uczą się poprzez eksperymenty i samodzielne rozwiązywanie problemów. W polskich przedszkolach można wprowadzić więcej zajęć, które będą stymulować dzieci do eksperymentowania i samodzielności.

•       Zabawa jako główna forma edukacji

Skandynawskie przedszkola kładą nacisk na zabawę, która jest traktowana jako najważniejsza forma nauki. Dzieci mają swobodę wyboru aktywności, co pozwala im na eksplorowanie świata i rozwój kreatywności. W polskim systemie również można wprowadzić elementy zabawy i swobody, ale ważne jest zachowanie odpowiedniej równowagi z elementami edukacyjnymi.

•       Adaptacja do polskiego systemu

Polska ma odmienne regulacje dotyczące systemu edukacji przedszkolnej, dlatego wdrożenie skandynawskiego modelu wymaga pewnych adaptacji. Na przykład, w Polsce przedszkola muszą realizować program wychowawczy, który zawiera określone cele edukacyjne. Warto jednak znaleźć sposób, aby połączyć te cele z duchem skandynawskiego modelu.

•      Warunki

W Skandynawii dużą wagę przywiązuje się do środowiska, w którym dzieci się uczą. Przedszkola są często położone w otoczeniu przyrody, co sprzyja aktywnej zabawie i rozwojowi. Polskie przedszkola mogą wzorować się na tym aspekcie, tworząc lepsze warunki do zabawy na świeżym powietrzu i wykorzystując przyrodę jako element edukacyjny.

•       Wzmocnienie roli rodziców

W Skandynawii rodzice są traktowani jako partnerzy w edukacji dziecka, co wpływa na lepszą komunikację i wsparcie dla przedszkola. Warto w polskich przedszkolach jeszcze mocniej angażować rodziców w proces edukacyjny, np. poprzez organizowanie spotkań i warsztatów.

Dzieci w kólku bawią się plastikowymi piłeczkami na dużej kolorowej płachcie.

Praktyczne wskazówki:

Wprowadzenie skandynawskiego modelu w polskie przedszkole może zacząć się od:

•    Zwiększenia czasu na swobodną zabawę w przedszkolu.

•    Wprowadzenia więcej zajęć, które będą sprzyjać eksperymentowaniu i samodzielnemu rozwiązywaniu problemów.

•    Organizowania zajęć na świeżym powietrzu, nawet w trudnych warunkach pogodowych.

•    Angażowania rodziców w proces edukacyjny dziecka.

•    Tworzenia lepszego otoczenia przedszkola, które będzie stymulowało dzieci do aktywności i zabawy.

Narzędziem pomocnym we wprowadzeniu elementów metody skandynawskiej do polskich przedszkoli jest dziennik elektroniczny ELF EDU®, który ułatwi komunikację między szkołą, rodzicami a uczniami, umożliwi lepsze śledzenie postępów ucznia oraz organizację pracy przedszkola. Dzięki dziennikowi elektronicznemu ELF EDU® kontakt rodziców z nauczycielami w razie pytań lub problemów jest znacznie szybszy i łatwiejszy. Rodzice mogą na bieżąco sprawdzać oceny, nieobecności i inne informacje o postępie swojego dziecka. Pomaga on również w planowaniu i organizowaniu pracy domowej oraz innych zadań szkolnych, może zawierać linki do materiałów edukacyjnych online, które mogą być pomocne w uczeniu się.

Wdrożenie skandynawskiego modelu wychowania w polskich przedszkolach jest możliwe nie tylko w teorii. Wymaga jednak dostosowania do polskiej rzeczywistości i systemu edukacji. Ważne jest, aby zachować odpowiednią równowagę między swobodną zabawą, a elementami edukacyjnymi, jak również zaangażować rodziców w proces edukacyjny dziecka.

Bibliografia

1. T. D. Walker, „Fińskie dzieci uczą się najlepiej”, Kraków, 2017

2. M. Booth „Skandynawski raj”,

Korzystasz z innego systemu?
Pomożemy Ci przenieść dane do ELF EDU® i oszczędzić cenny czas.

Powiązane artykuły

Zobacz więcej
Finanse

Kontrola wykorzystania dotacji oświatowej - co warto wiedzieć?

Dotacje stanowią istotne źródło finansowania dla placówek oświatowych. Ich prawidłowe wykorzystanie to obowiązek, który niesie za sobą odpowiedzialność. Organy dotujące, takie jak gmina czy powiat, mają prawo przeprowadzać kontrole w celu weryfikacji, czy środki zostały wydane zgodnie z przeznaczeniem. Jak wygląda taka kontrola w praktyce? Na co warto zwrócić uwagę? Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje, które pomogą się przygotować i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
ELF EDU® Dziennik
September 8, 2025
Edukacja

Alpaka, koń czy królik - które zwierzę najlepiej wspiera rozwój dzieci?

Kontakt ze zwierzętami ma wyjątkowy wpływ na dzieci. Obecność czworonożnego towarzysza w edukacji czy terapii może wyciszać, wzmacniać poczucie bezpieczeństwa, rozwijać empatię i motywować do działania. Coraz więcej przedszkoli korzysta z zajęć ze zwierzętami jak np.: alpakoterapia, lagoterapia czy hipoterapia. Które zwierzę najbardziej wspiera rozwój dziecka? Odpowiedź zależy od celu, wieku i potrzeb malucha.
Sara Golly
September 1, 2025
Prawo

Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 8 sierpnia 2025 r. zmieniające rozporządzenie ws. szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli - najważniejsze informacje

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli od 28 sierpnia 2025 r.
Weronika Sobczyk
August 27, 2025