Przerwy wakacyjne, świąteczne i dni wolne w przedszkolu – jak to wygląda w praktyce?

Rok szkolny to nie tylko zajęcia, zabawa i nauka, ale również okresy przerw – świątecznych, wakacyjnych czy dodatkowych dni wolnych. Dla rodziców to często moment, gdy trzeba zaplanować opiekę nad dzieckiem, dla nauczycieli – czas na odpoczynek i urlop, a dla dyrektorów – wyzwanie logistyczne. W przedszkolach kwestie dni wolnych wyglądają jednak inaczej niż w szkołach. Warto więc wiedzieć, kto decyduje o przerwach, jakie są zasady ich ogłaszania i jak pogodzić potrzeby dzieci, rodziców oraz kadry.

Przedszkole to placówka nieferyjna

Choć potocznie mówi się o „wakacjach w przedszkolu”, z punktu widzenia prawa oświatowego przedszkole jest placówką nieferyjną. Oznacza to, że działa przez cały rok szkolny – od 1 września do 31 sierpnia – bez przerw typowych dla szkół, takich jak ferie zimowe czy wakacje letnie. W praktyce jednak większość przedszkoli planuje krótsze przerwy w funkcjonowaniu, zwykle w okresie letnim lub świątecznym. Takie rozwiązanie pozwala nauczycielom wykorzystać urlopy, a dzieciom – złapać oddech po intensywnych miesiącach nauki i zabawy.

Kto decyduje o przerwach? Różnice między przedszkolem niepublicznym a publicznym

W przedszkolach niepublicznych decyzję o przerwach podejmuje właściciel lub dyrektor placówki, a zasady ich ustalania określa statut przedszkola i umowa z rodzicami. Takie przedszkole może działać przez cały rok lub wprowadzić przerwę w wybranym okresie. W praktyce oznacza to, że każda placówka może samodzielnie ustalić harmonogram dni wolnych, o ile zapewni realizację podstawy programowej i zachowa zapisy zawarte w umowie z rodzicami. Te dwa kluczowe dokumenty – statut oraz umowa - powinny jasno określać czas pracy przedszkola, zasady ogłaszania dni wolnych oraz ewentualnych zmian wynikających z potrzeb organizacyjnych placówki. Przejrzyste zapisy pomagają uniknąć nieporozumień i zapewniają równowagę między interesami rodziców, nauczycieli i dzieci. Inaczej sytuacja klaruje się w przypadku przedszkoli publicznych. Organizowanie przerw w pracy placówki jest możliwe na podstawie § 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli. Mówi on o tym, że o przerwach w pracy przedszkola decyduje organ prowadzący, działając na wniosek dyrektora oraz rady przedszkola lub – jeśli jej nie ma – rady rodziców. Przepisy te dotyczą również oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej. Ponadto publiczne przedszkola mają obowiązek zapewnić dzieciom możliwość korzystania z wychowania przedszkolnego również w czasie przerwy. Odbywa się to w formie tzw. dyżuru wakacyjnego, organizowanego przez wyznaczone placówki. Harmonogram dyżurów publikowany jest przez gminy z odpowiednim wyprzedzeniem - tak, aby rodzice mogli zaplanować opiekę dla dziecka. Opiekunowie, którzy potrzebują miejsca w placówce dla swojego dziecka w tym okresie, składają wniosek o przyjęcie do przedszkola dyżurującego w wybranym terminie, zgodnie z zasadami ustalonymi przez gminę. Obowiązkiem organizacji placówki zastępczej dla dzieci nie są objęte przedszkola niepubliczne.

Przerwy świąteczne i dodatkowe dni wolne

Okres świąt Bożego Narodzenia, Nowego Roku czy Wielkanocy to dla wielu rodzin czas wyjazdów i odpoczynku, dlatego część przedszkoli decyduje się na wprowadzenie w tym czasie dodatkowych dni wolnych od zajęć. Nie są one jednak narzucane odgórnie. Dodatkowe dni wolne mogą pojawić się również w okresach długich weekendów lub ferii zimowych. Kluczowe jest, by decyzje w tej sprawie były transparentne, zgodne z obowiązującymi przepisami oraz zapisane w dokumentach placówki.

Jak dobrze zaplanować przerwę?

Niezależnie od tego, czy przedszkole jest publiczne, czy prywatne, najważniejsze jest odpowiednie planowanie. Terminy przerw warto ustalić jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego, tak aby każdy – rodzice, nauczyciele i dzieci – wiedzieli, czego się spodziewać. Informacje o dniach wolnych powinny być przekazane jasno i z wyprzedzeniem, najlepiej w formie pisemnej oraz umieszczone w statucie i umowie z rodzicami. Dzięki temu można uniknąć nieporozumień i zapewnić sprawne funkcjonowanie placówki przez cały rok.

Czesne w czasie przerwy wakacyjnej

Kwestia opłat w okresie wakacyjnym często budzi wątpliwości zarówno wśród rodziców, jak i dyrektorów przedszkoli. W placówkach publicznych obowiązuje zasada, że czesne może być pobierane wyłącznie za okres, w którym przedszkole faktycznie funkcjonuje. Ponadto opłata może być naliczana jedynie za godziny przekraczające bezpłatny pięciogodzinny wymiar zajęć, w czasie rzeczywistego pobytu dziecka. Jeśli w czasie przerwy wakacyjnej placówka jest zamknięta, rodzice nie ponoszą żadnych kosztów z tytułu wychowania przedszkolnego.

W przedszkolach niepublicznych wysokość i zasady pobierania czesnego określa umowa cywilnoprawna zawarta z rodzicami. Pobieranie opłat w okresie, gdy przedszkole nie świadczy usług opiekuńczych, może być uznane za niedozwolone postanowienie umowne. Natomiast w miesiącach, gdy placówka jest otwarta i realizuje swoje zadania, czesne jest należne niezależnie od obecności dziecka, ponieważ przedszkole pozostaje w gotowości do świadczenia opieki.

Podsumowanie

Przedszkola, choć formalnie działają przez cały rok, mają możliwość wprowadzania przerw – wakacyjnych, świątecznych czy dodatkowych dni wolnych. Ich organizacja wymaga jednak przemyślanego planowania i dobrej komunikacji między dyrektorem, nauczycielami i rodzicami. Jasne zasady, zapisane w dokumentach i przekazane z wyprzedzeniem, pozwalają uniknąć chaosu, a przede wszystkim – zapewniają dzieciom spokojny i bezpieczny rytm roku przedszkolnego. Korzystanie z dziennika elektronicznego ELF EDU® może znacząco ułatwić komunikację, zapewniając szybki dostęp do najważniejszych informacji i harmonogramów, co wspiera lepszą organizację i porządek w przedszkolu.

Źródła:

1.     Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli

2.     Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe

3.     https://www.gov.pl/web/edukacja/wakacje-w-przedszkolu-informacja-men, data dostępu 26.10.2025

4.     https://lexedu.pl/aktualnosci/dodatkowe-dni-wolne-w-przedszkolach-niepublicznych-podstawa-prawna-i-realizacja/, data dostępu: 27.10.2025

‍